Cty CPDV Xuất bản Giáo dục Gia Định - GEPS - GiaDinh Education Publishing Service

Công nghệ sinh học trên người và động vật

Hiếm khi trong lịch sử nhân loại, Sinh học lại giữ một vai trò quan trọng trong cuộc sống con người như ngày nay. Sự phát triển nhanh chóng của Sinh học, kể từ khi cấu trúc DNA được khám phá đã thúc đẩy sự bùng nổ hàng loạt công nghệ mới. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, Sinh học cũng như rất nhiều ngành khoa học khác luôn tiềm ẩn những rủi ro, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu trên người và động vật. Việc ra đời các nguyên tắc đạo lí sinh học và sự quan tâm của xã hội vừa cho thấy lợi ích to lớn, vừa báo động nhiều hiểm hoạ.

Công nghệ Sinh học (CNSH  Biotechnology) đòi hỏi sự tập hợp của trí tuệ, kĩ thuật dựa trên nền tảng cơ bản của khoa học sự sống. Đó là kết quả của việc ứng dụng những nguyên lí khoa học và công nghệ để chế tạo, sản xuất nguyên vật liệu bằng những tác nhân sinh học, nhằm tạo ra hàng hoá và dịch vụ phục vụ con người.

Công nghệ Sinh học trên người và động vật (CNSHTN&ĐV) là những kĩ thuật CNSH tiến hành hoặc ứng dụng trên đối tượng người và động vật. Ở nước ta, CNSH trên người chưa thực sự phát triển thành một lĩnh vực độc lập, nên thường được gọi chung là Công nghệ Sinh học Động vật (CNSH ĐV).

CNSH ĐV có lịch sử tiềm tàng lâu dài, các kiến thức và sự ứng dụng sơ khai đã diễn ra cách đây 8000 năm ở khu vực Tây Bắc Á, khi con người lần đầu tiên biết săn bắt các loài động vật hoang dại về nuôi để lấy thịt, lông, sữa… và sau đó thuần hoá chúng làm phương tiện vận chuyển.

Cách đây nhiều thập niên, con người đã có nhiều cải tiến mạnh mẽ trong chăn nuôi động vật, biết chọn lọc những cá thể khỏe mạnh, tiêm chủng để phòng ngừa bệnh, thực hiện nhiều kĩ thuật khác để tăng cường khả năng sinh sản của chúng. Tuy nhiên, CNSH ĐV hiện đại (dựa trên thành tựu tế bào học và di truyền học) chỉ thật sự bắt đầu vào những năm 60 của thế kỉ 20 và bùng nổ trong hai thập niên gần đây.