Cty CPDV Xuất bản Giáo dục Gia Định - GEPS - GiaDinh Education Publishing Service

Đại Việt sử lược (Tác phẩm sử học viết bằng chữ Hán cổ nhất Việt Nam)

Đại Việt sử lược là một trong những tác phẩm xuất hiện sớm nhất trong lịch sử sử học Việt Nam. Sách tuy đã thất truyền ở nước ta nhưng lại được tìm thấy ở Trung Quốc. Dưới thời trị vì của Hoàng đế Càn Long (1736 - 1795), có một vị học giả nổi tiếng của nhà Thanh là Tiền Hy Tộ đã tiến hành hiệu đính và cho khắc in lại bộ sách này với tên gọi mới là Việt Sử Lược. Các nhà khảo cứu văn bản đều cho rằng, có lẽ người Trung Quốc khó chấp nhận chữ Đại dùng để chỉ một nơi nào đó ở ngoài Trung Quốc nên đã thẳng tay gạt bỏ tên sách nguyên tác, chỉ để lại ba chữ Việt Sử Lược.

Đại Việt sử lược được biên soạn vào thời Trần nhưng tác giả là ai thì đến nay vẫn chưa rõ. Đã có một cuộc thảo luận rất sôi nổi và nghiêm túc về niên đại và tác giả của Đại Việt sử lược nhưng là một dịch giả, điều khiến chúng tôi bận tâm nhất lại là ở chỗ, làm thế nào để tách bạch được đâu là nguyên bản thực sự của Đại Việt sử lược, đâu là phần mà Tiền Hy Tộ đã sửa chữa theo ý riêng của mình.

Đại Việt sử lược đã được in đi in lại khá nhiều lần và mỗi lần tái bản lại có dấu ấn hiệu đính riêng. Tế nhị và cẩn trọng cũng có. Thô bạo và hơi vội vã cũng có. Nhưng thôi, đành phải chấp nhận vậy. Ở đời không có cái gì tuyệt đối cả, chỉ có cái mà tất cả mọi thứ của nó đều tương đối thì sẽ được xem là tuyệt đối. Nguyên bản chữ Hán của Đại Việt sử lược mà chúng tôi dùng để dịch ở đây kể cũng xứng đáng được xếp vào hàng cái gì của nó cũng đều tương đối.

Sách gồm các nội dung chính như sau :

• Đại Việt sử lược (Quyển 1) - bản gốc từ TỨ KHỐ TOÀN THƯ (khuyết danh) - Kim Sơn Tiền Hy Tộ, tự là Tích Chi hiệu đính
• Đại Việt sử lược (Quyển 2)
• Đại Việt sử lược (Quyển 3)
• Phụ lục : Niên kỉ của triều Trần
• Nguyên bản chữ Hán của Đại Việt sử lược

Phàm đã là tác phẩm dịch thuật thì phải luôn thể hiện sự trung thành cao nhất với nguyên bản. Nhận thức đó chẳng những xuyên suốt mà còn chi phối tất cả những lời dịch của chúng tôi. Để đảm bảo điều này, chúng tôi đã in kèm theo cả nguyên bản Hán văn, xem như là cơ sở tin cậy để bạn đọc, các học giả, các bậc cao minh có thể kiểm tra lại lời dịch của chúng tôi. Đây cũng là tài liệu tham khảo cho các bạn cần rèn luyện trình độ Hán văn của mình, đồng thời cũng là một cách thiết thực để góp phần bảo vệ và quảng bá di sản văn hoá của tổ tiên.

Tác giả Đại Việt sử lược cũng để xảy ra không ít sai sót và chúng tôi cũng đã cố gắng hiệu đính tất cả những gì trong phạm vi kiến thức của mình. Chỗ nào có lời hiệu đính, chúng tôi đều có chú thích cuối trang. Có những sai sót do lỗi chính tả, các lỗi này cho dù cố gắng đến đâu chăng nữa thì rút cuộc sách nào cũng phạm phải. Có những sai sót do nhận thức của tác giả Đại Việt sử lược, đó cũng là điều bình thường. Có những sai sót do sự chi phối của hệ thống các quan điểm chính trị đương thời đối với các tác giả Đại Việt sử lược, đó cũng là lẽ đương nhiên. Có sai sót do hạn chế chung của trình độ khoa học trong thời khai sinh của Đại Việt sử lược nên các tác giả cũng không thể nào vượt qua được.

Là tác phẩm sử học cổ nhất Việt Nam, đương nhiên, Đại Việt sử lược sẽ chứa đựng không ít những khái niệm, địa danh và chức danh mà ngày nay đã gần như bị chìm sâu vào quên lãng. Bởi lẽ đó, chúng tôi cố gắng chú thích một cách gọn gàng nhưng vẫn đầy đủ và dễ hiểu. Tinh thần chung của chúng tôi là biết thì nói biết, chưa biết thì nói là chưa biết. Cơ sở tư liệu để hiệu đính là hàng hàng thư tịch cổ tin cậy của Trung Quốc và Việt Nam mà chúng tôi đã tích tụ được từ mấy chục năm qua. Hi vọng chính tinh thần và thái độ trung thực đó sẽ được các bạn đọc ghi nhận và sẵn lòng chỉ bảo những chỗ còn khiếm khuyết của chúng tôi.

Bên cạnh phiên bản in trên giấy phát hành trong đợt này, Công ty CP Dịch vụ xuất bản Giáo dục Gia Định sẽ tiến hành xuất bản phiên bản sách điện tử của tác phẩm này và phát hành trực tuyến để giúp bạn đọc có thêm cơ hội được tiếp cận với một tác phẩm đồ sộ và đáng quý của dân tộc Việt Nam.